İSTANBUL (AA) - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yurt dışında yaşayan vatandaşların tasarruflarını ülke içinde değerlendirmesinin teşvik edilmesi için yurt içi bankalar nezdinde YUVAM hesaplarının açılmasını kararlaştırdı.
Daha önce, yurt içi yerleşikler ve şirketler için döviz tevdiat hesaplarının (DTH) ve döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirası vadeli hesaplara dönüşmesi ile altın cinsinden mevduat hesapları ve katılım fonlarının vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşmesi adımları atılmıştı.
Bu kez, yurt dışında yaşayan vatandaşların tasarruflarını değerlendirebilmesine yönelik adımlar ve buna yönelik destekler açıklandı.
Söz konusu yeni desteğe ilişkin en çok merak edilen 10 soru ve yanıtları şöyle:
YUVAM hesaplarından kimler yararlanabilecek?
Uygulamadan, yurt dışında yerleşik vatandaşlar yararlanabilecek.
Yurt dışında yerleşik vatandaş tanımı, yurt dışında oturma veya çalışma izni ya da hakkı bulunan veya adres kayıt sisteminde yerleşim yeri bilgisi olarak yurt dışı adresi kayıtlı olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişiler ile vatandaşlıktan izinle çıkmış Mavi Kart sahiplerini kapsamaktadır.
Hesaplar hangi vadelerde açılabilecek?
Hesaplar 3, 6, 12 ve 24 aylık vadelerde olabilecek.
24 ay vadeli YUVAM hesaplarında, yıllık faiz ya da kar payı ödemeli olarak açılabilecek ve hesap sahibinin talep etmesi halinde yıllık faiz veya kar payı banka tarafından hesap sahibine ödenecek.
Katılım bankaları da bu sisteme dahil olacak mı?
Katılım bankaları da sisteme dahil olurken, uygulama katılım bankacılığı esasları çerçevesinde işleyecek.
YUVAM hesaplarına verilen ilave getiri oranı ne olacak?
YUVAM hesap sahiplerine kur koruması sağlanırken hesapların vadelerine göre değişen oranlarda ilave getiri de sağlanabilecektir.
YUVAM hesaplarına dönüştürülen döviz tutarları üzerinden hesaplanan ilave getiri Merkez Bankasınca Türk lirası olarak ödenecek. Bu getiri oranı 6 ay vadeli hesaplar için yıllık yüzde 1, 12 ay vadeli hesaplar için yıllık yüzde 1,5 ve 24 ay vadeli hesaplar için yıllık yüzde 2 düzeyinde olacak.
Hesaptan elde edilen getiri ne olacak?
Bankanın mevduat hesabına uygulayacağı faiz oranı Merkez Bankasınca belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının (Yüzde 14) altında olamayacak.
Vade sonunda YUVAM hesap sahibinin döviz bazında anaparasını her koşulda koruması esas olacak. Vade sonuna kadar beklendiğinde, hesaba banka tarafından faiz işletilecek.
Vadede dönüşüm kuru vade başına göre daha yüksek gerçekleşirse, Merkez Bankasınca hesap sahibine kur farkı ödenecek.
Vadede dönüşüm kuru vade başına göre düşük gerçekleşirse, hesap sahibi bankanın verdiği faiz gelirini elde etmiş olacak.
Katılım bankacılığında ise vade sonunda hesap sahibinin katılma hesabına kar payı ilave edilecek. Böylelikle katılma hesabı sahipleri döviz kurundaki düşüşten etkilenmeyecek, döviz kurunda artış olması halinde bu artıştan katılım bankacılığı esasları çerçevesinde getiri elde edebilecek.
Dönüşüm kuru nasıl hesaplanacak?
Cevap: Yurt dışında yerleşik vatandaşların dolar, avro ve İngiliz sterlini cinsinden hesaplarının TL’ye çevrilmesinde, Merkez Bankasınca 10.00-15.00 arasında her saat başı açıklanan döviz alış kuru baz alınacak. Bu işlemde, dövizin bozulduğu saati itibarıyla en son açıklanan kur dikkate alınacak.
Vadeden önce hesaptan çekim yapılır mı?
Vadeden önce hesaptan çekim yapılabilecek, ancak bu durumda Merkez Bankasınca kur farkı ve ilave getiri tutarı ödenmeyecek.
Bankalar YUVAM için ne zaman ve nasıl dönüşüm yapabilir?
Bankalar, yurt dışında yerleşik vatandaşların tebliğ tarihinden itibaren yurt dışından gönderdikleri paralar karşılığında açtırdıkları döviz tevdiat hesapları ve döviz cinsinden katılma hesaplarını YUVAM hesaplarına dönüştürebilecek.
Mobil veya internet bankacılığı aracılığıyla döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesaplarından iş günlerinde saat 17.00'den sonra ve tatil günlerinde son iş gününde Merkez Bankasınca saat 15.00'te ilan edilen döviz alış kuru kullanılmak suretiyle dönüşüm yapılabilecek.
Sözleşmelerde değişiklik yapılabilir mi?
YUVAM hesaplarında faiz, vade ve benzeri sözleşme değişiklikleri yapılamaz.
Bu ürüne geçiş için her bankaya başvurulabilecek mi?
Sisteme dahil olan tüm bankalara başvuru yapılabilecek.
Muhabir: Murat Aslan,Belgin Yakışan Mutlu