İSTANBUL (AA) - Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi 2021'in son 3 ayındaki güçlü atakla yılı yüzde 25,8 getiriyle tamamlayarak küresel pay piyasaları arasında yerel para cinsinden en güçlü performanslardan birini sergiledi.
Küresel ekonomi yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ve dünya genelindeki enflasyon baskısıyla belirsizliklerle dolu bir yılı geride bıraktı.
Kovid-19 salgını sebebiyle küresel bazda tarihi düşük seviyelere inen politika faizleri enflasyon baskısının özellikle yılın ikinci yarısından sonra günden güne artmasına sebep olurken, merkez bankalarının şahinleşen söylemleri ve enflasyon riskinden korunma şıkkı arasında kalan küresel yatırımcıların hisse senedi piyasalarına yöneldiği görüldü.
Yurt içi piyasalar yılın son çeyreğinde küresel hisse senedi rallisine katılırken, gelişmiş ve gelişmekte olan ülke borsaları arasında getiri bazında ilk sıralarda yer alan BIST 100 endeksi, 2021'i yüzde 25,8 yükselişle 1.857,65 puandan tamamladı. Dolar bazlı bakıldığında ise BIST 100 endeksi geçen sene yüzde 29,3 değer kaybetti.
Borsanın güçlü yükselişinde 2020'de Kovid-19 salgını nedeniyle gerçekleşen sert daralmanın ardından oldukça güçlü gelen 2021 üçüncü çeyrek bilançoları ve hisselerin dolar bazlı ucuzluğu gibi nedenler öne çıktı.
Borsada rekorlar dönemi
BIST 100 endeksi, 23 Mart ile 6 Ekim arasında yatay bir seyir izlerken, 6 Ekim'deki dip seviyesinin ardından başlayan ralliyle birlikte 17 Aralık'taki zirve noktasına kadar yaklaşık yüzde 75,5'lik yükseliş kaydetti.
Söz konusu ralliye uzun süredir yatay seyreden BIST 30 hisselerinin önemli destek verdiği görülürken, bu dönemde BIST 100 endeksinde birçok rekor da kırıldı.
BIST 100 endeksi gördüğü en yüksek seviye rekorunu 2.406,87'ye çıkarırken, toplam işlem hacmi rekoru da 77 milyar liraya ulaştı.
29 Kasım ile 16 Aralık arasında 14 gün üst üste yükselerek bu alandaki en uzun seriyi yakalayan BIST 100 endeksi, haftalık bazda da 10 hafta üst üste yükselerek Kasım 2020'de başlayıp Ocak 2021'de biten 10 haftalık seriyi tekrarladı.
BIST 100 endeksi 2005'ten bu yana ilk kez üç yıl üst üste yükselirken, bu yıl 36 kez kapanış rekoru kırdı.
Bununla birlikte, BIST 100 endeksinde yer alan şirketlerden Ereğli Demir Çelik 100 milyar lira piyasa değerine ulaşan ilk Türk şirketi oldu. 17 Aralık'ta gün içi işlemler devam ederken, Enka İnşaat, Ford Otosan ve Koç Holding de 100 milyar lira piyasa değerini geçmeyi başardı.
Borsayı sanayi şirketleri sırtladı
Ana endekslere göre bakıldığında Sınai endeksi yıllık yüzde 45,5 değer kazancıyla en fazla getiriyi sağlarken, mali endeks bir ara yıllık getirisi yüzde 40'a yaklaşsa da kazançlarını kısmen geri vererek yıllık yüzde 12,1 artış sağladı. Geçen sene teknoloji endeksi yüzde 31,1, hizmetler endeksi ise yüzde 11,8 değer kazandı.
Sektör bazlı en iyi getiriyi yüzde 77,9'la metal ana sanayi sektörü sağlarken, orman kağıt basım yüzde 24,2 düşüşle en çok kaybettiren sektör oldu.
Hisse bazlı bakıldığında 2021'de en çok getiriyi yüzde 252,7 ile Sasa Polyester sağlarken, onu yüzde 176,2 ile Erbosan ve yüzde 174 ile İskenderun Demir Çelik takip etti.
Geçen sene yatırımcılarına en çok kaybettiren hisseler ise yüzde 54,1 ile Odaş Elektrik, yüzde 52 ile Bera Holding ve yüzde 43,8 ile Kartonsan oldu.
Hisse geri alımları 9 milyar liraya ulaştı
Garanti BBVA'nın ana hissedarı Banco Bilbao Vizcaya Argentaria'nın (BBVA) Garanti BBVA'daki kalan paylar için gönüllü hisse geri alımı teklifinde bulunacağını açıklaması yurt içi pay piyasaları için önemli bir dönüm noktası oldu.
Açıklamanın yapıldığı tarihte her bir pay için 12,20 lira olarak belirlenen fiyatla birlikte azami olarak 2 milyar 249 milyon avroluk bir bütçe ayrıldığı bildirildi.
Analistler, BBVA'nın bu açıklamasının Türk şirketlere duyulan güvene ilişkin algıyı değiştirdiğini ve Borsa İstanbul'un yukarı yönlü hareketinin ivme kazanmasında etkili olduğunu ifade etti.
Borsa İstanbul'daki ralli hisse geri alımlarını da artırırken, AA muhabirinin Kamuyu Aydınlatma Platformu'ndan (KAP) derlediği bilgilere göre, 2021'de Borsa İstanbul'da 30'dan fazla şirket ya hisse geri alım programı açıkladı ya da daha önce açıklanan programlar dahilinde hisse geri alımı gerçekleştirdi.
Geçen yıl açıklanan hisse geri alım programlarının toplam büyüklüğü ise yaklaşık 9 milyar lira oldu.
Sabancı Holding'in kasımda açıkladığı 1,2 milyar ve Türkiye İş Bankası'nın 31 Aralık'ta açıkladığı 1 milyar lira büyüklüğündeki hisse geri alım programı da son dönemdeki en büyük program olarak dikkati çekerken, 2021'de açıklanan en büyük program ise 2,4 milyar liralık hisse geri alım programıyla Arçelik'ten geldi.
Muhabir: Murat Aslan