İSTANBUL (AA) - Omicron varyantının küresel bazda vaka sayılarını artırmasına karşın, varyantın korkulduğu kadar ağır etkilerinin olmadığına ilişkin haber akışı küresel bazda risk algısının azalmasında önemli rol oynadı.
Analistler, bu hafta batıda birçok piyasanın Noel sebebiyle cuma günü işlem görmediğini hatırlatarak, gelecek hafta da benzer bir takvimin bulunduğunu ve tatiller sebebiyle pay piyasalarının sakin bir seyir izleyebileceğini ifade etti.
Bu hafta ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 9 baz puan artışla yüzde 1,50'ye çıkarken, altının ons fiyatı haftayı yüzde 0,6 artışla 1.808 dolardan tamamladı.
Brent petrolün varil fiyatı ise Omicron varyantına ilişkin endişelerin azalmasıyla yüzde 5,1 artarak 76,7 dolara çıktı.
ABD'de piyasalara Omicron morali
ABD'de Omicron varyantının 50 eyalete yayıldığı bildirilmesine karşın, Omicron varyantına yakalananların hastaneye yatma olasılığının diğer varyantlara oranla daha az olduğuna ilişkin çalışmalar risk iştahını artırdı.
ABD Başkanı Joe Biden, Kovid-19 vakalarına ilişkin yeni politikalarını açıklarken, Omicron ile mücadele için ilk olarak aşıya teşviki artıracaklarını belirtti.
Yaşanan test sıkıntısını gidermek için gelecek aydan itibaren dağıtmak üzere 500 milyon "evde hızlı test kiti" satın aldıklarını söyleyen Biden, Omicron varyantının herkesi endişelendirmesi gerektiğini ancak bunun panik nedeni olmadığını vurgulayarak, "Omicron ile mücadele için hazırlıklıyız. Varyant nedeniyle Güney Afrika ve çevresindeki 7 ülkeye getirilen seyahat kısıtlamasını da kaldırmayı düşünüyoruz." dedi.
Öte yandan Beyaz Saray Basın Sözcüsü Jen Psaki, Senatör Joe Manchin'in destek vermeyi reddetmesine karşın Biden'ın 1,75 trilyon dolarlık sosyal harcama destek paketi planından vazgeçmediğini bildirdi. Açıklama sonrası ekonomik plana ilişkin belirsizlikler sürerken, söz konusu paketin ocak ayında oylanmasının beklendiği basına yansıdı.
Makroekonomik veri tarafında ise ABD'nin cari işlemler açığı bu yılın üçüncü çeyreğinde 214,8 milyar dolar ile 2006'dan bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti.
Ülkenin üçüncü çeyreğine ilişkin büyüme verisi ise yüzde 2,1'den yüzde 2,3'e revize edildi. 3. çeyrek verisinin ardından geçen yıl yüzde 3,4 daralan ABD ekonomisinin 2021 yılı büyüme beklentisi yüzde 5,6'ya çıkarken, bu rakam 1984'ten bu yana en yüksek seviyeye işaret etti.
Söz konusu gelişmelerle S&P 500 endeksi haftalık bazda yüzde 2,28, Nasdaq endeksi yüzde 3,19 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,65 değer kazandı.
27 Aralık ile başlayan haftanın veri takviminde, pazartesi Dallas Fed imalat endeksi, salı Richmond Fed sanayi endeksi, çarşamba toptan stoklar ve bekleyen konut satışları ve perşembe haftalık işsizlik başvuruları takip edilecek.
Avrupa'da Noel tatili nedeniyle sakin bir hafta bekleniyor
Avrupa'da Omicron varyantı salgın tedbirlerini artırmaya neden olsa da, pay piyasalarındaki olumlu görünümü etkilemezken, gelecek hafta Noel tatili nedeniyle birçok piyasanın işleme kapalı olmasıyla sakin bir haftanın geçmesi bekleniyor.
Hafta içinde Rusya'dan Avrupa'ya Yamal boru hattı ile doğal gaz akışının kesilmesi, Fransa'da bazı nükleer santrallerinin arıza vermesi ve sıcaklıkların düşmesinin tüketimi yükseltmesiyle doğal gaz fiyatlarındaki yükseliş devam etti ve ocak vadeli kontratlarda megavat saat başına 187,7 avrodan işlem gördü.
ABD'nin Avrupa'ya sağladığı LNG miktarını artırmasıyla ocak vadeli doğal gaz kontrat fiyatları 110,5 avroya kadar gerilerken, gelecek günlerde 20'ye yakın LNG tankerinin daha Avrupa limanlarına gireceği bildirildi.
Makro ekonomik verilere göre, İngiltere'nin 3. çeyrek büyümesi aşağı yönlü revize edilerek yüzde 1,1'e çekilirken, ülkenin salgın öncesi seviyelere dönmesinin 2022 sonunu bulabileceği belirtiliyor.
Çekya Merkez Bankası beklentilerin üzerinde 100 baz puan daha faiz artırımına giderek politika faizini yüzde 3,75'e çıkardı.
Avro, dolar karşısında haftayı yüzde 0,65 artışla 1,1311'den tamamladı.
Almanya'da DAX endeksi haftalık yüzde 1,45, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,41, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 2,31 ve İtalya'da MIB 30 endeksi ise yüzde 1,53 arttı.
Gelecek hafta Avrupa'da açıklanacak veri bulunmazken, İngiltere borsalarında pazartesi salı ve cuma, Almanya'da da cuma günü piyasalar Noel tatili nedeniyle kapalı olacak.
Asya'da ABD-Çin gerilimi risk iştahını düşürdü
Asya borsalarında Omicron varyantına ilişkin iyimserlikle alış ağırlıklı bir seyir hakim olurken, Çin, ABD ile artan tansiyon sonrası küresel pay piyasalarından negatif ayrıştı. Gelecek hafta Asya'da gözler ABD ile Çin arasındaki gelişmelerle veri takvimine çevrildi.
Haftanın ilk gününde Çin Merkez Bankası (PBoC) da Nisan 2020'den bu yana ilk kez faiz indirimine giderek, politika faizi olarak baz alınan kredi faiz oranını 5 baz puan azalttı ve yüzde 3,80'e çekti.
ABD ile Çin arasında Sincan Uygur Özerk Bölgesi konusunda gerilimin tırmanması jeopolitik risk algısını artırdı.
Çin, ABD'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki insan hakları ihlallerinde rolü olduğu gerekçesiyle bölge yönetiminin iki yetkilisini yaptırım listesine almasına karşılık, Beyza Saray'a bağlı Uluslararası Din Özgürlüğü Komisyonunun 4 üyesine yaptırım uygulama kararı aldı.
Japonya'da ise ülke merkez bankası başkanı Haruhiko Kuroda, enflasyonun hedeflerin altında kalması nedeniyle güçlü parasal destekleri sabırla sürdüreceklerini söyledi.
Japonya'da açıklanan makro ekonomik verilere göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 0,6 artarak beklentileri geride bıraktı.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,83 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,13 değer kazanırken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,39 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,13 değer kaybetti.
27 Aralık ile başlayan haftanın veri takviminde, pazartesi Japonya'da perakende satışlar, salı Japonya'da işsizlik oranı ve sanayi üretimi verileri takip edilecek. Japonya'da piyasalar cuma günü tatil nedeniyle kapalı olacak.
Dolar/TL'de tarihi düşüş
Yurt içinde, Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, 10 haftalık yükseliş eğiliminin ardından kar satışlarıyla karşı karşıya kalırken, Dolar/TL'de haftalık bazda yüzde 33,4'lük tarihi bir geri çekilme görüldü.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın pazartesi günkü kabine toplantısının ardından ekonomiye ilişkin yaptığı açıklamalar Dolar/TL'de sert düşüş yaşanmasını sağladı.
Erdoğan, tasarruflarını değerlendirirken kurdaki yükselişten kaynaklanan kaygılarını gidermek isteyen vatandaşlara yeni bir finansal alternatif sunacaklarını belirterek, "Bundan sonra hiçbir vatandaşımızın 'kur daha yüksek olacak' diye mevduatını Türk lirasından dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak." dedi.
Şirketler tarafından yapılacak temettü ödemeleri üzerindeki stopajı yüzde 10'a indireceklerini aktaran Erdoğan, yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılması için piyasa paydaşlarıyla yeni araçlar geliştirileceğini bildirdi. Erdoğan ayrıca, Türkiye'nin serbest piyasa ekonomisinden ve kambiyo rejiminden en küçük geri adım atmaya bir niyeti olmadığını da vurguladı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı yeni ürünün adının "Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat" olduğunu açıklarken, üründe gerçek kişilerin TL vadeli hesapları üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranının kıyaslanacağı, yüksek olan oran üzerinden hesabın nemalandırılacağı bildirildi. Söz konusu üründe stopaj uygulanmayacağı, isteyen her bankanın katılabileceği, hesapların 3, 6, 9 ve 12 ay vadelerle açılabileceği de detaylar arasında yer aldı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da ihracatçı ve ithalatçı firmalara kur riskini yönetebilmeleri amacıyla, banka nezdinde ihale yoluyla ve Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında (VİOP) TL uzlaşmalı vadeli döviz satışı gerçekleştirileceğini bildirdi. Banka ayrıca, döviz tevdiat hesaplarının ve döviz cinsinden katılım fonlarının hesap sahibinin talebi üzerine TL vadeli hesaplara dönüşmesi halinde mevduat ve katılım fonu sahiplerine destek sağlanacağını duyurdu.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi on haftalık yükselişin ardından haftalık bazda yüzde 9,27 azalışla 1.891,28 puana indi.
Analistler, BIST 100 endeksinde haftanın ilk üç gününde etkili olan satış baskısının perşembe ve cuma günü azaldığını belirterek, teknik açıdan 1.930 ve 2.040 puanın direnç, 1.850 ve 1.770 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Dolar/TL de 18,3674 ile tarihi zirvesini görmesinin ardından Erdoğan'ın açıklamalarıyla düşüşe geçti ve haftayı yüzde 33,4 azalışla haftayı 10,9914'ten kapattı.
Gelecek hafta yurt içinde, pazartesi kapasite kullanımı, reel kesim güven endeksi ve sektörel güven endeksleri, perşembe ekonomik güven endeksi ve cuma dış ticaret dengesi verileri takip edilecek.