İSTANBUL(AA) - Geçen hafta şirketlerin üçüncü çeyrek karlarının genel olarak beklentilerin üzerinde gelmesinden destek bulan pay piyasalarında, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına yönelik endişeler ile ABD'de 3. çeyrek büyüme verisinin tahminlerin altında kalması ve Avrupa'da yıllık enflasyonun son 13 yılın en yüksek seviyesine çıkması risk iştahını törpüleyen gelişmeler olarak öne çıktı.
Merkez bankaları aksiyonlarının da yakından takip edildiği geçen hafta, Avrupa Merkez Bankası (ECB) faiz oranları ve Pandemi Acil Varlık Alım Programı'nın (PEPP) toplam büyüklüğünde değişikliğe gitmezken, tahvil alımlarının yılın ikinci ve üçüncü çeyreklerine göre daha düşük hızda olabileceğini duyurdu. ECB Başkanı Christine Lagarde, toplantı sonrası yaptığı açıklamada, enflasyonun yakın vadede daha da yükseleceğini ancak gelecek yıl düşüşe geçeceğini öngördüklerini belirterek, "enflasyondaki yükselişin geçici olduğu" görüşüne destek veren merkez bankası yetkilileri arasında yerini aldı.
Analistler, Kovid-19 sonrası küresel ekonomide "yüksek enflasyon", "yetersiz toparlanma" ve "para politikalarının geleceği" çerçevesinde oluşan ana riskler temasının değişmediğini belirterek, bu kapsamda çarşamba günü gerçekleştirilecek ABD Merkez Bankası'nın (Fed) toplantısından çıkacak sonuçların ve sonrasında Fed Başkanı Jerome Powell'ın yönlendirmelerinin önemli olacağını söyledi.
Bu hafta İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) da perşembe günü yapacağı toplantıda politika faizini 15 baz puan artırarak yüzde 0,25'e çıkarmasının beklendiğini aktaran analistler, ayrıca ABD'de tarım dışı istihdam, Avro Bölgesi'nde işsizlik oranı ve Almanya'da sanayi üretimi başta olmak üzere açıklanacak verilerin de beklentilerin şekillenmesi açısından yakından takip edileceğini vurguladı.
Bu gelişmelerle geçen hafta ABD'nin 10 yıllık tahvil faizleri yüzde 1,67 seviyelerinden yüzde 1,52'lere kadar gerilerken, New York borsasında endeksler rekor kapanış gerçekleştirdi. Cuma günü S&P 500 endeksi yüzde 0,19, Nasdaq endeksi yüzde 0,33 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,25 değer kazandı. Endekslerin haftalık bazdaki değer kazancı ise sırasıyla yüzde 1,33, yüzde 2,71 ve yüzde 0,40 düzeyinde gerçekleşti. Dolar endeksi cuma günü 94,3 seviyesini test etmesinin ardından haftayı da yüzde 0,6 artışla 94,1'den tamamlarken, bugün 94,2 seviyelerinde bulunuyor. ABD'nin endeks vadeli kontratlarının, yeni haftaya ise alıcılı başlaması dikkati çekiyor.
Avrupa tarafında geçen hafta ECB'nin "güvercin" olarak nitelendirilen toplantı kararlarına karşın, enflasyondaki hızlı yükselişin artan küresel dolar talebi ile birleşmesi sonucu avro/dolar paritesi yüzde 0,7 gerileyerek 1,1563'ten kapandı. Pay piyasaları cephesinde ise alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, haftalık bazda Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,94, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,46, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,44 ve İtalya'da MIB 30 endeksi ise yüzde 1,14 değer kazandı. Yeni haftada avro, dolar karşısında gerilemesini sürdürerek 1,1548 seviyelerinden işlem görüyor. Avrupa'da endeks vadeli kontratları ise alıcılı bir seyir izliyor.
Asya'da geçen hafta boyunca Kovid-19 vakalarında artış ve bu paralelde bazı bölgelerde kısıtlamaların yeniden devreye girmesi risk iştahını azaltırken, ABD ile Çin arasındaki gerilim pay piyasalarının satış ağırlıklı seyretmesindeki temel gerekçe oldu.
Bugün açıklanan verilere göre, ekimde imalat sanayi PMI'nın Japonya'da 1,7 puan artışla 53,2'ye, Çin'de 0,6 puan yükselişle 50,6'ya çıkması sonrası Asya borsalarının yeni haftaya pozitif başladığı görüldü. Japonya'da Temsilciler Meclisi milletvekili olağan genel seçimlerini Liberal Demokrat Parti'nin (LDP) kazanması ile azalan siyasi belirsizlikler de pozitif seyri destekledi. Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,4 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 artışla seyrediyor.
Emtia tarafında geçen hafta dolar endeksindeki yükseliş paralelinde altının ons fiyatı yüzde 0,5 değer kaybederek 1.783,4 dolardan ve Brent petrolün varil fiyatı yüzde 1,7 gerileyerek 83,5 dolardan kapanırken, yeni haftada işlemlerin yataya yakın başladığı görülüyor.
Yurt içi piyasalarda geçen hafta 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı tatili dolayısıyla perşembe günü öğlene kadar işlem gerçekleştirilirken, BIST 100 endeksi yüzde 0,18 değer kazanarak günü 1.522,04 puandan tamamladı. Dolar/TL paritesi ise uluslararası piyasalarda cuma gününü yüzde 0,7 artışla yüzde 9,6073'ten tamamlamasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 9,5940'tan işlem görüyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, perşembe günü Enflasyon Raporu'na ilişkin bilgilendirme toplantısında yaptığı sunumda, "Enflasyonun 2021 sonunda yüzde 18,4 olacağını, 2022'de yüzde 11,8, 2023'te yüzde 7'ye gerileyeceğini, orta vadede yüzde 5'te istikrar kazanacağını düşünüyoruz." dedi.
Analistler, bu hafta yurt içinde enflasyon, ihracat rakamları ve Hazine nakit dengesinin, yurt dışında ise Fed ve BoE'nin faiz kararı başta olmak üzere yoğun haber ve veri gündeminin takip edileceğini bildirdi. Bugün ise küresel çapta açıklanacak imalat sanayi PMI verilerinin izleneceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.530-1.550 bandının direnç bölgesi, 1.480 seviyesinin destek konumunda bulunduğunu ifade etti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, ekim ayı İSO imalat sanayi PMI
11.55 Almanya, ekim ayı imalat sanayi PMI
12.00 Avro Bölgesi, ekim ayı imalat sanayi PMI
12.30 İngiltere, ekim ayı imalat sanayi PMI
17.00 ABD, eylül ayı inşaat harcamaları
17.00 ABD, ekim ayı ISM imalat sanayi PMI
17.45 ABD, ekim ayı imalat sanayi PMI