Verginin kaldırılması senelerdir uygulanmakta olan Asgari Geçim İndirimi( AGİ) sistemini de değiştirmiş oldu. Çünkü Asgari Geçim İndirimi bir tür vergi iadesi olarak uygulanıyordu. Devlet ücretlerdeki gelir vergisinin bir kısmını çalışanlara geri iade ediyordu. Bu iade edilecek tutar geçerli brüt asgari ücretten hesaplanıyor ve çalışanın medeni durumu ile çocuk sayısına göre belirleniyor.
Sabah gazetesinde yer alan habere göre gelinen son noktada işçiden alınan bir vergi olmadığı için bir iade de söz konusu olmuyor. Böylece AGİ uygulaması değişmiş oldu. Bu destek bekar işçilerde olduğu gibi ücretin içinde kalacak. Ancak asgari ücretten daha fazla maaş alanlar için de benzer bir durum ortaya çıkmış oldu. Onlar da asgari ücret kadar kısım için gelir vergisi ödemeyeceği için iade durumu ortadan kalkacak. Burada sistem bu biçimde yasalaşsa da uygulama ile ilgili çıkartılacak tebliği beklemek lazım. Bu tebliğ tüm ayrıntıları ortaya koyacak.
YENİ FORMÜL ARANIYOR
Burada tebliğ ile net ücret ile anlaşarak çalışanların AGİ'den kaynaklı kayıplarını telafi edecek şekilde bir formül arandığı belirtiliyor. Böylece çalışanların vergi iadesinden doğan kayıpları gelir ve damga vergisinin kaldırılmasıyla ortaya çıkan vergisiz ücretlerdeki avantajla karşılanabilecek.
Yeni yılla beraber çalışanların ücretlerinden vergi hesaplama metotları de değişecek. Yeni seneden itibaren tüm işçi ve memurların asgari ücrete kadar olan kazançlarına gelir vergisi ve damga vergisi istisnası uygulaması yapılacak. Asgari ücreti aşan kazançlar ise yüzde 15'ten başlayarak artan oranlara göre vergilendirilecek. 2022 yılı gelir vergisi dilimleri şöyle uygulaması yapılacak:
32 Bin TL'ye kadar olan kazançlar yüzde 15, 32.001-70.000 TL arasındaki kazançlar yüzde 20, 70.001- 250.000 TL arasındaki kazançlar % 27, 250.001-880.000 TL arasındaki kazançlar % 35, 880.009 TL üzeri kazançlar % 40. Burada asgari ücretin üstünde maaş alanların da vergileri farklı hesaplanacak.
2022'de 5 bin 4 lira olarak belirlenen brüt asgari ücret için normalde 638 lira gelir vergisi ödenmesi gerekmektedir. Tüm çalışanların kazançları için gelir vergisi hesaplanacak. Hesaplanan tutardan 638 lira indirildikten sonra kalan vergi kesilecek.
MAAŞA YANSIYACAK
Mevcut sistemde, asgari ücrete kadar olan kazançlarda vergi istisnası yalnızca evli, eşi çalışmayan 3 çocuklu çalışanlara uygulanıyor. Ayrıca, vergi istisnası yalnızca gelir vergisi ile sınırlı bulunuyor. Yeni sistemde asgari ücrete kadar olan kazançlara gelir vergisi istisnası herkes için geçerli olacak.
Gelir vergisi istisnasının beraberinde damga vergisi istisnası da uygulaması yapılacak. Damga vergisi istisnası, bütün çalışanların aylık ücretlerine 38 lira avantaj olarak yansıyacak. 2022'de istisna edilen gelir vergisi ve damga vergisinden kaynaklı olarak bekâr çalışanların 301 lira aylık avantajı olacak.
Yeni senede brüt ücret üstünden hesaplanacak vergi matrahı, asgari ücretin vergi matrahından mahsup edilecek. Bu şekilde birikimli tutar 32 bin tl'ye ulaşıncaya kadar yüzde 15; 32 bin lira ile 70 000 lira arasındaki matraha yüzde 20 vergi oranı uygulaması yapılacak. Başka bir ifade ile, 2022 senesinde gelir vergisi tarifesine tabi kazanç hesabında, her ay 4.253,40 TL'yi aşan matrah dikkate alınacak. Böylece senelik 60 bin tl'ye kadar brüt kazançlar vergi dışı bırakılmış olacak.
EMEKLİYE EK ZAM FORMÜLÜ
Emeklilerin maaşları her sene enflasyona göre belirleniyor. Ancak bu yıl ayrı bir ek zam sistemi devreye girebilecek. SSK ve Bağ-Kur emeklileri her sene iki kez 6 aylık enflasyon kadar zam alıyor. Bu sene de 5 aylık enflasyon yüze 10.48 olarak belirlendi. Buna Aralık enflasyonu da ilave edilecek.
Tahminimiz yıl sonunda rakamın yüzde 14-15 düzeyinde gerçekleşmesi. Ancak asgari ücrete yapılan yüzde 50.4'lük tarihi zam bu kesimde de beklentileri artırdı. Yapılan açıklamalarda da bir ek zam geleceği denildi. Burada daha düşük olan maaşlara daha yüksek oranda olmak üzere bir ek zam yapılması gündemde.
Öne çıkan formüllerden birisi Temmuz'da yapılan yüzde 8.45'lik zamma ilaveten yüzde 29'luk bir zam yapılarak kümülatif olarak yüzde 40 artışa ulaşılması. Tabi çalışmaların sonucunu bekleyip görmek lazım.
Memur emeklileri ise toplu sözleşme zammı alacaklar. Onlar için yüzde 5'lik ocak zammına ilaveten enflasyon farkı ekleniyor. Buna göre yıl sonunda Yüzde 15-16 dolayında bir zam oluşması bekleniyor. Ancak burada da sendikaların yetkililerle yapmış olduğu görüşmeler var. Bir ek sözleşme ile değişik bir zam yapılması gündemde. Bu çalışmalar da devam ediyor.