İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener ekonomi gündemine dair son gelişmeleri CNN Türk ekranlarında değerlendirdi. Şener konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
"Bu hafta 20 merkez bankasının toplantısı var. Tüm dünyada faizlerle ilgili bir karar verilecek. Bir beklenti oluşmuş durumdadır. Verilen mesajlar bu politikanın bundan sonra uygulanacağına dönüktür. Hazine Bakanı’nın açıklamaları da bu yöndeydi. Düşük faiz politikası hükümetin bir politikasıdır. Yeniden gözden geçirilip farklı bir politika izlenirse bu değişebilir ancak verilen mesajlar faiz indiriminin devam edeceği yönündedir.
100 BAZ PUANLIK İNDİRİM BEKLENTİSİ
Piyasa beklentisi de perşembe günü toplantıda Merkez Bankası’nın 100 baz puan faiz indirimine gideceği yönünde. Küresel çapta olan toplantıları da görmek lazım. ABD ve Avrupa’daki mesajları görmek lazım. Varlık alımlarındaki azaltım süreci daha mı hızlanacak? Bunların hepsini görmek lazım.
"ENFLASYON KÜRESEL ÇAPTA SORUN HALİNE GELDİ"
Fed’den beklentimiz hazirana doğru bir faiz artışı beklentisi kamuoyunda var. Bu ayki toplantıda erkene çekilmesine yönelik mesajlar verilirse dolar endeksi güçlenir. Bizim Merkez Banka’mızda küresel gelişmelere bakıyor.
Beklentimiz varlık alımlarını daha hızlı azaltılacağı yönündedir. Verilen mesajlara baktığımızda küresel çapta enflasyon sorun haline geldi. Avrupa’da 4.6’yı görüyoruz. ABD’de 6.8’i görüyoruz. 30-40 yılın en yüksek rakamları bunlar.
Bizden verilen mesajlar hem Merkez Bankası’nın verdiği hem de hükümetin verdiği mesajlar bizim 100 baz puan faiz indirimine gideceğimizi gösteriyor. Küresel çaptaki gidişat ve enflasyona bakılacak bu hafta.
"SINIRLI BİR ALAN KALDI"
Bunları göz önüne alıyor Merkez Bankası. O zaman bunda bir pas geçme ihtimali olur mu diye sorulacaksa bir pas geçme olayı olabilir. Verilen mesajlar indirime gidileceği yönündedir. Merkez Bankası sınırlı da olsa bir alan kaldığından bahsediyor ve halen gidilecek yer var demektir diyor ve piyasa o yüzden bu beklentiye giriyor.
Hem Hazine Bakanı hem de diğer bakanlıklar bu mesajı veriyor. Faiz indiriminin devam edeceğini söylüyor. Hazine Bakanı’nın iş dünyası ile ilgili yapmış olduğu toplantıda bunun hükümet politikası olduğunun ve amacın burada cari açığın kapatmak olduğu anlaşılıyor. Faiz indirimi devam edecek gördüğümüz kadarıyla.
Küresel çapta enflasyon tüm dünya için sorundur. ABD’de enflasyonun 6.8 çıkması önemli değildir diye bir şey yok. 2’den 6.8’e geliyor ve kaç kat arttığını bir düşünün. Avrupa’da enflasyon yükseliyor enerji fiyatları yüzde 100 arttı. Artış rakamlarının ne kadar olduğu önemlidir.
Dünyada enflasyonun gerilemesi gerekiyor. Küresel tedarikler açısından küresel üretim açısından oradaki ivmelenme görüldüğünde buradaki de etki yaşanacaktır. Mart sonuna kadar ABD ve Avrupa’da bunun için süreler verilmiş durumdadır. Yapısal düzenlemelerde yapılırsa biz burada aşağı yönlü ivmelenmeyi görebileceğiz.
DÖVİZ KURUNDAKİ YÜKSELİŞİN NEDENİNİ AÇIKLADI
Bu artışın ana sebeplerinden birisi Merkez Bankası’nın toplantısı ve diğer merkez bankalarının toplantısıdır. Bu beklenti ile ilgili bir durumdur. 3 defa doğrudan satış yöntemi ve vadeli işlemler piyasasında satım yaptı Merkez Bankası ve 1.5-2 milyar dolara yaklaştı bu müdahalelerin boyutu. Buradaki ana neden beklenti ile alakalıdır. 100 baz puan indirim beklentisi içerisine girildi ve bu kurun tekrar hareketleneceğini gösteriyor.
"MERKEZ BANKASI İLERLEYEN DÖNEMDE DOĞRUDAN SATIŞ YAPABİLİR"
Birinci sebep budur. İkinci sebep diğer taraftan küresel çapta Fed’in varlık alımlarını hızlı azaltacağını gösteriyor. Bu mesajlar gelecek gibi gözüküyor. Diğer ülkelerin oynaklığına bakılınca son dönemde hiçbir ülkede bu kadar oynaklık yoktur. En yüksek oynaklığın olduğu yerler yüzde 4 seviyesindedir. Son 1 aylık dönemde yüzde 24 oranında oynaklık oluşmuş durumdadır. Piyasa dolar endeksinin yükseleceğini ve ABD’den daha erken bir faiz artışı sinyalini bekliyor. İç piyasada da hafta sonu verilen mesajlar faizde düşü gelebileceği mesajının ortaya konulması tüm bunların birleştirilmesiyle bu oynaklık ortaya çıkıyor.
Merkez Bankası ilerleyen dönemde doğrudan satış yapabilir. Bu satışları iyi ayarlamak gerekiyor. Oynaklığı günlük de olsa giderdiği ancak yeniden verilen mesajlarla oynaklığın devam ettiğini görüyoruz. Piyasayla ilgili öngörülebilir mesajların verilmesi lazım."