Tüm dünyayı etkisi altına alan pandemiden en çok zarar gören yeme içme ve hizmet sektörü temsilcileri, kapanış saatlerinin uzatılmasını ve işletmelerin biriken borç stokunun çözülmesi için desteklerin hayata geçirilmesini bekliyor.
Hizmet ticaret sektörü temsilcilerinin bir araya geldiği toplantıya, BTSO Yönetim Kurulu Üyesi Irmak Aslan, Hizmet Ticaret Konseyi Başkanı Turgay Güler, Mesleki Gelişim ve Entegrasyon Konseyi Başkanı Abidin Şakir Özen, BTSO Meclis Üyesi Neslihan Binbaş ve sektör temsilcileri katıldı. Irmak Aslan, koronavirüs salgınının sağlık ve toplumsal alanda olduğu gibi ekonomide ağır tahribatlar oluşturduğunu belirterek, bu süreçte sektör temsilcileriyle birlikte sahadan sorunları ilgililere iletme konusunda oldukça yoğun ve proaktif bir çalışma içerisinde olduklarını söyledi. Tüm sorunları çözüm önerileri ile birlikte Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ne ve Hükümete aktardıklarını belirten Aslan, "Bursa'da her hafta pazartesi günü bir araya gelerek yaptığımız basın açıklamalarında sektörümüzün talep, öneri ve beklentilerini de kamuoyu ile paylaştık." dedi.
"Saat 19'00'dan sonra açık kalalım"
Aslan, salgının etkilerinin neredeyse tüm sektörlerde görülmeye devam ettiğini, yeme içme ve hizmetler sektörünün salgından en olumsuz etkilenen sektörlerin başında geldiğini belirtti. Açıklanan kısmi normalleşme kararlarını önemli bulduklarını ifade eden Aslan, sektör temsilcileri olarak salgının bıraktığı ağır hasarlara karşı ilave adımların atılmasını beklediklerini belirtti. Aslan, Mart ayı ile birlikte başlayan kısmi kısıtlama kararlarında, işletmelerin çok riskli 17 il dışında Türkiye genelinde sabah 7 ile akşam 19 saatleri arasında, yüzde 50 kapasiteyle hizmet verebileceği hatırlattı. Sektörde birçok işletmenin doğası gereği ağırlıklı olarak akşam saat 19.00'dan sonra müşterilerini ağırladığını belirten Aslan, "Kısmi normalleşme kararlarına rağmen daha önceki açıklamalarımızda da öngördüğümüz gibi işletmelerimizin büyük kısmı maalesef açılamadı. Mevcut durumda kapasite sınırı dolayısı ile ciroları 3'te 1 oranında düşen işletmelerin hazlı toparlanabilmesi adına kapanış saatlerinin 19.00'dan sonrasına alınması sektörümüzün beklentileri arasında yer almaktadır." diye konuştu.
Hibe, kredi yapılandırması ve kira desteği bekliyoruz
Düşük kapasitede de olsa kısmen açılan ve kapalı olan işletmelerin birinci pandemi döneminde aldığı kredilerin ve yapılandırmaların ödemelerinin başladığını kaydeden Aslan, sektör temsilcilerinin taleplerini aktardı. Sınırlı kapasite ile açılmasına izin verilen işletmelerde kira ödemelerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların devam ettiğini belirten Aslan, söz konusu uyuşmazlıkların külfetin kamu-kiralayan ve kiracı arasında eşit olarak bölünmesi sureti ile çözülmesini talep ettiklerini bildirdi. İşletmelerin birinci pandemi ve ikinci pandemi döneminden kalan borç yükünü hala taşıdıklarını ifade eden Aslan, şöyle konuştu: "İşletmeler olarak daha fazla borç stoğu biriktirmek istemiyoruz. İşletmelerimizi tekrar açabilmek için acilen cansuyu niteliğinde hibe desteği talep ediyoruz. Ayrıca Nisan ayında ilk pandemi döneminde aldığımız kredilerin en az 2 yıl ödemesiz ve aynı faiz oranları ile yeniden yapılandırılmasını istiyoruz. Kamu alacaklarının yapılandırılmasının pandemi döneminin bitimine kadar uzatılmasını, sektörümüze ait yapılandırma ödemelerinin ise 2022 tarihinden itibaren başlamasını istiyoruz. Kapanan ya da faaliyetleri kısıtlanan işyerlerimizde çalışanların kısa çalışma ödeneklerinin uzatılmasını ve asgari ücret düzeyine çekilmesini, ayrıca ücretsiz izin kapsamında olanlara yapılan desteklerin aynı oranda artırılması da sektörümüzün en önemli beklentileri arasındadır. Hükümetimizin işletmelerin kısmen açılması konusundaki çağrımızı karşılıksız bırakmamasını olumlu bir adım olarak görüyor, teşekkür ediyoruz. En kısa sürede taleplerimizin hayata geçirileceğine ve normalleşme adımları ile sektörlerimizin canlandırılmasına katkı sağlayacak düzenlemelerin hayata geçmesini temenni ediyoruz."
"Tamamen açılmayı bekliyoruz"
Kadıköy Esnaf Derneği Başkanı Tuncay Savaşlı, alınan kararla uygulamaya koyulan yeni çalışma saatlerinin işletmeler için yeterli olmadığını söyledi. Çalışanların sigorta primi, maaş ve vergileri sebebiyle işletmeleri zor bir dönemin beklediğini kaydeden Savaşlı, işletmelerin öz sermayesini tamamen tükettiğini anlattı. Savaşlı, tüm esnafın sicil affına ihtiyacı olduğunu da sözlerine ekledi.
Beyoğlu Eğlence Yerleri Derneği Başkanı Aydın Ali Kalaycı, Beyoğlu'nda 350 esnafın 12 aydır kapalı olduğunu belirterek, işletmelere yeni desteklerin verilmesini istediklerini dile getirdi.
Kocaeli Kafe ve Restoran İşletmecileri Dernek Başkanı Yaşar Aktaş, işletmelerin akşam kapalı kalmasının firma sahiplerine zor durumda bırakacağını belirterek, işyerlerinin pandemi öncesinde olduğu gibi tamamen açılmasını beklediklerini söyledi.
Açıklamaya, Nilüfer Kent Konseyi, Beyoğlu Eğlence Yerleri Derneği, Kadıköy Esnaf Derneği, Beşiktaş Esnafları Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği, Avcılar Kafe Bar İşletmecileri Derneği, Ankara Kafe Bar Restoran Çalışanları ve İşletmecileri Dayanışma Derneği, Kocaeli Kafe Restoran İşletmecileri Derneği, Muğla Esnafları Birlik ve Dayanışma Platformu ve Akdeniz Çukurova Eğlence Yerleri Derneği destek verdi.