Meme dokusundaki süt kanallarında veya süt bezlerinde bulunan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde sürekli olarak çoğalmasıyla oluşur. Bu kanserli hücreler lenf düğümlerine, akciğerlere veya vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.
Kanser, vücudun bazı hücrelerinin hasar gördüğü ve kontrolden çıkmaya başladığı herhangi bir hastalıktır. Bu, hastalıklı hücrelerin normalden çok daha hızlı çoğalacağı ve sonunda bir tümör oluşturacağı anlamına gelir. Çoğu meme kanseri, bulundukları yer nedeniyle kanser olarak adlandırılır - neredeyse her zaman süt kanallarının veya derinin altındaki süt bezlerinin içindedir. Meme kanseri, epitel kökenli dokularda meydana gelen kötü huylu bir tümördür; bu nedenle her zaman bir karsinom olarak kabul edilir (karsinomlar iyi huylu tümörler olabilir). Meme dokusunun malign transformasyonundan kaynaklanır. Bu sürece karsinogenez denir.
Meme Kanseri Türleri Nelerdir?
İki ana meme kanseri türü vardır:
- İnvaziv olmayan
- İnvaziv
İnvaziv olmayan tümörler iyi huyludur, yani vücudun diğer bölgelerine yayılmazlar, ancak yakındaki dokuları etkileyecek kadar büyüyebilirler ve meme bölgesinde hassasiyet veya ağrı gibi sorunlara neden olabilirler. İstilacı tümörler kötü huyludur ve orijinal konumlarının ötesine yayılabilir. Başarılı bir şekilde tedavi edilmezse, muhtemelen (ama kesinlikle değil) ölümle sonuçlanacaktır; genellikle bu, uzun bir kanser progresyonu döneminden sonra olur. Susan Love MD'ye göre, bir tümörün kanserli hale gelmesi ile vücudun başka yerlerine metastaz yapması arasındaki ortalama süre 17 yıldır.
En Yaygın Meme Kanseri Türü Hangisidir?
İnvaziv meme kanseri, meme kanserinin en yaygın türüdür ve tüm vakaların yaklaşık yüzde 86'sını oluşturur. Açık ara farkla en ölümcül form aslında, büyük ölçekli bir çalışmada, meme kanseri teşhisi konduktan sonra beş yıldan fazla bir süre boyunca sadece yüzde 5'i hayatta kaldı. Yine de iyi haberler var hayatta kalma oranı artıyor. Örneğin, 10 yıl önce metastatik hastalık için hayatta kalma oranı (kanser vücudunuzun diğer bölgelerine yayıldığında) sadece yüzde 11'di bugün yüzde 19 civarında.
İnvaziv Meme Kanseri Tedavisi Nedir?
İnvaziv meme kanseri tedavisi, evresine (yayılma derecesi) bağlıdır. Memenin dışına yayıldığında, beş yıllık hayatta kalma oranı sadece yüzde 15'tir. Bununla birlikte, kanser lenf düğümlerine veya diğer organlara yayılmadıysa ve lumpektomi veya mastektomi (memenin alınması) ile cerrahi olarak alınabiliyorsa, beş yıl sonra hayatta kalma yüzde 71 ila 94 arasında değişir. Elbette, kolunuzun altındaki veya koltuk altı bölgenizdeki birden fazla lenf düğümünde kanser tespit edilirse, bu daha ciddi bir durumdur ve daha agresif tedavi seçenekleri gerektirir.
İnvaziv olmayan meme kanserleri genellikle lumpektomi veya mastektomi ile cerrahi olarak çıkarılabilir. İlk seçenek, sadece tümörü çıkarmak ve diğer lenf düğümlerini çıkarmamaktır. İkinci seçenek, genellikle tam bir iyileşme sağlayabilecek olan memedeki yumruyu ve mümkün olduğunca çok sayıda kalan lenf düğümünü çıkarmaktır. Üçüncü bir seçenek, hem memedeki yumru hem de rezeke edilemeyen (tembel) tümörlerin aynı anda çıkarılmasıdır.
Ulusal Sağlık Enstitüsü, invaziv meme kanseri olan kadınların yaklaşık yüzde 15'inin kemoterapi, radyasyon tedavisi veya her ikisini birden alacağını tahmin ediyor.
Vücuda yayılma eğilimi nedeniyle, invaziv meme kanseri, tamamen çıkarılmadan tedavi edilemez. Tedavi seçenekleri hastalığın evresine bağlıdır ve cerrahi (meme alma, lumpektomi veya mastektomi), radyasyon tedavisi, hormon tedavisi (menopoz öncesi kadınlar için; menopoz sonrası kadınlara genellikle hormon replasman tedavisi verilir) ve kemoterapiyi içerir.
Meme Kanseri Nasıl Önlenir?
Meme kanserinin önlenmesi, onu erken yakalamakla ilgilidir. Ne kadar erken keşfedilirse, hayatta kalma şansı o kadar iyi olur. Meme kanserine yakalanma şansınızı azaltmak için yapabileceğiniz ilk şey düzenli egzersiz yapmaktır. Fiziksel aktivitenin meme kanseri riskini yüzde 50'ye kadar önemli ölçüde azalttığı kanıtlanmıştır. Yıllardır egzersiz yapmayan bir kadınsanız, yavaş başlayın ve kademeli olarak artırın.
Diyet söz konusu olduğunda, birçok araştırma, daha fazla yeşil ve sarı sebze ve baklagiller (her çeşit fasulye) tüketen kadınların kanser riskinin daha düşük olduğunu göstermiştir. Vejetaryen değilseniz, diyetinizde bunlardan daha fazlasını almayı deneyin. Benzer şekilde, daha fazla soya gıdası tüketen kadınların da meme kanseri geliştirme olasılığı daha düşüktür.
Meme Kanserine Yakalanma Riskini Artıran Faktörler Nelerdir?
Ayrıca meme kanserine yakalanma riskinizi yüzde 15 artırdığı için obeziteden de kaçınmalısınız. Ve sigara içmeyin riski on kata kadar artırır. Bir doktor tarafından reçete edilmedikçe hormon replasman tedavisi kullanmayın (bazı araştırmalar HRT'nin bir kadının meme kanseri geliştirme riskini artırabileceğini göstermektedir). Son olarak, alkol ve kafein tüketiminize dikkat edin ve düzenli olarak doktorunuza görünün.
Meme Kanserinde Erken Teşhisin Önemi
Erken teşhis meme kanseri sağlamanın anahtarıdır. Her şeyden önce, 40 yaşından itibaren her yıl mamografi çektirdiğinizden emin olun (50 yaşından sonra en az yılda bir kez yapılmalıdır). Mamogramlar ağrılı olabileceğinden, birçok kadın bunun yerine MRI taramasını tercih eder, ancak MRI'nın mamogramdan daha etkili olduğunu gösteren hiçbir çalışma yoktur. Aslında, bu testlerden kaynaklanan radyasyon nedeniyle, bazı doktorlar düzenli mamogramlara ek olarak tekrarlanan MRG'lere karşı tavsiyede bulunur.
Rutin tarama testleri ile meme kanserinin erken belirtilerini tespit etmenin her zaman mümkün olmadığını unutmayın. Örneğin, 50 yaşın üzerindeki kadınlarda, kendi kendine meme muayenesinin, vakaların yalnızca yüzde 1 ila 2'sinde erken kanser belirtilerini tespit ettiği gösterilmiştir. Kendi kendine muayenenin tüm kadınlar için iyi bir fikir olduğunu biliyoruz çünkü bu onların değişiklikleri çok erken fark etmelerine ve hastalık ciddileşmeden tedavi görmelerine yol açabilir.
Dikkat etmeniz gereken başka belirtiler de vardır:
- Meme ucunuzdan akıntı,
- Göğsünüzde bir göçük veya geçmeyen kızarıklık ve şişlik.
Meme kanseri belirtileriniz olabileceğini düşünüyorsanız hemen doktorunuza söylemelisiniz. Onu ne kadar erken bulursanız, hayatta kalma şansınız o kadar iyi olur.