Pandemi sürecinde devlet tarafından maddi olarak zor durumda olan birçok vatandaşa destek ödemeleri yapılıyor. Bu ödemeleri bir Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından bir yenisi daha eklendi. Koronavirüs nedeniyle evinde karantina altında olan kişilere iş göremezlik raporu veriliyor. Rapor kapsamında ise çalışanların maaşları işverenler tarafından kesilebiliyor. SGK tarafından verilen iş göremezlik raporu, otomatik olarak işleme konularak virüs nedeniyle çalışamayan vatandaşa iş göremezlik ödemesi yapılacak.
İstirahat Raporu İçin Tekrar Doktora Gidilmeyecek
Yapılacak ödemelerle ilgili açıklama yapan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, filyasyon ekipleri tarafından verilen istirahat raporlarının SGK üzerinden otomatik olarak işleme geçirileceğini belirtti. Böylelikle çalışan kişilerin karantina altında kalması gerektiği süre içerisinde istirahat raporu almak için doktora gitmelerine gerek kalmayacak. Bu sayede hastanelerdeki bulaş oranının da azaltılmaya çalıştığını vurgulayan Bakan Selçuk, otomatik olarak işleme geçen raporların iş göremezlik ödemelerinin de çalışanlara yapılacağını söyledi.
İş Göremezlik Ödeneği Nasıl Hesaplanır?
Bakanlık tarafından verilecek olan iş göremezlik ödemelerini hesaplamak için çalışan kişinin 3 aylık brüt ve son 3 aylık prim günü hesaplanır. Ardından da 3 aylık brüt, son 3 aylık prim günü sayısına bölünür. Ortaya çıkan sonuç ile raporlu olunan gün sayısı çarpılarak iş göremezlik ödemesinin ne kadar olduğu bulunur. Raporun ilk 2 günü ödeme kapsamında sayılmıyor. Bu yüzden yapılacak hesaplamada ilk 2 günün çıkarılması gerekiyor.
İş göremezlik ödemelerindeki bu hesaplamalar korona virüs kapsamında rapor alanlar için uygulanıyor. İş kazaları sonucu alınan raporlarda prim gün sayısı veya 3 aylık maaşına bakılmıyor. Dolayısıyla SGK tarafından rapor alınan her gün için ödeme yapılıyor.
E-Devlet Üzerinden Rapor Sorgulanabiliyor
Korona virüsü sebebiyle iş göremezlik raporu alan kişilere yapılacak olan rapor ödemeleri e-devlet sistemi üzerinden kontrol edilebiliyor. Rapor günü ve yapılacak ödeme miktarına dair bilgilere "4A/4B İş Göremezlik Ödemesi Görme" seçeneğinden ulaşmak mümkün. Ayrıca sorgulama ekranına ulaşmak ve bilgileri görüntülemek için buraya tıklayabilirsiniz.
İş Göremezlik Ödemelerinden Yararlanma Şartları
İş göremezlik raporu alınması halinde rapor ödemelerin yapılması için bazı şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında şu şekilde belirtilmiştir:
- İş kazası, meslek hastalığı, hastalık veya analık hallerinden biri nedeniyle geçici iş göremezliğe uğranılması gereklidir.
- Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetki verilmiş hekim ve sağlık kurullarından sağlık raporu alınması gerekmektedir.
- Köy veya mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlara geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilmesi için prim borçlarının olmaması ve yatarak tedavi görmeleri nedeniyle geçici iş göremezliğe uğramaları gerekmektedir. Ancak bu kişilere doğum öncesi ve sonrası süreler için yapılacak ödemeler sırasında yatarak tedavi görme şartı aranmamaktadır.
- Hizmet akdiyle çalıştırılan sigortalılar yani 5510 sayılı Kanun'un 4. maddesi birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bulunanlar ile 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesine göre haklarında bazı sigorta kolları uygulanabilen sigortalıların hastalık nedeniyle geçici iş göremezlik ödeneği alabilmeleri için iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması gerekmektedir.
- 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bulunanlar ile Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen muhtarlar ve aynı bentte yer alan ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar, gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar ve tarımsal faaliyette bulunanların analık nedeniyle geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlanabilmeleri için doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması gerekmektedir.