Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Şubat 2021 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50'nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, manşet PMI şubatta üst üste dokuzuncu ay eşik değer 50'nin üzerinde gerçekleşerek faaliyet koşullarındaki iyileşmenin sürdüğü yönünde sinyal verdi.

Ocak'ta 54,4 olarak ölçülen PMI, Şubat'ta 51,7'ye gerileyerek sektörün performansında ılımlı bir iyileşmeye işaret etti. Faaliyet koşullarında gözlenen genel iyileşme, Covid-19 salgınının süregelen etkileri altında yeni siparişlerde yaşanan yavaşlamaya rağmen gerçekleşti. Bu arada, yeni ihracat siparişleri ise üst üste ikinci ay artış kaydetti. Yeni siparişlerdeki yavaşlama ve hammadde arzındaki sorunlara rağmen, talep tarafında gözlenen bazı iyileşme işaretleri, imalatçıların üretimi artırmasında rol oynadı.

Üretim üst üste ikinci ay artış gösterdi, ancak bu artış ılımlı düzeyde kaydedildi. Üretimde devam eden büyüme ile birlikte firmaların birikmiş işlerinde geçtiğimiz eylül ayından beri en hızlı düşüş yaşandı. Üretim gereksinimlerindeki artış ve yeni üretim hatlarının planlanması, firmaların şubatta da istihdam düzeylerini artırmalarına yol açtı. Böylece, mevcut istihdam artış trendi dokuzuncu aya ulaştı. Son aylarda Türk lirasında gerçekleşen değer kazancı, enflasyonist baskıların hafiflemesini sağladı. Girdi maliyetleri artmaya devam etti ancak bu artış Temmuz 2020'den beri en düşük oranda gerçekleşti. Girdi fiyatlarında artış bildiren firmalar, bu durumu hammadde maliyetlerindeki yükselişe bağladı. Özellikle iplik fiyatlarındaki artıştan sıklıkla bahsedildi. Nihai ürün fiyatları enflasyonu ise azalmayı sürdürerek son 10 ayın en düşük düzeyinde kaydedildi. Anket katılımcıları, tedarik zincirlerindeki sorunların devam ettiğini bildirdi. Hammadde teminindeki zorluklar ve nakliye konteynırlarına erişimde yaşanan sıkıntılar, tedarikçilerin teslimat sürelerindeki keskin artışın devam etmesinde rol oynadı. Bu durum, satın alma faaliyetlerindeki hafif yavaşlama ile birleşerek girdi stoklarının daha da azalmasına yol açtı.

En güçlü büyüme ana metaller sektöründe oldu

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI şubat verilerine göre son aylarda tedarik zincirlerinde yaşanan ciddi aksamalar birçok sektörün üretim ve sipariş akışlarını olumsuz etkilerken, Covid-19 salgını operasyonları sekteye uğratmaya devam etti. Takip edilen 10 sektörden dördünün üretimini arttırdığı şubat ayında en güçlü büyüme ana metaller sektöründe gerçekleşti. Buna karşılık kimyasal, plastik ve kauçuk ile gıda ürünleri sektörlerinde üretim yeniden hız keserken elektrikli ve elektronik ürünler, giyim ve deri ürünleri ve ağaç ürünleri sektörlerinde ise yavaşlamanın devam ettiği görüldü.

Şubatta 10 sektörün tamamında tedarikçilerin teslimat süreleri artarken çoğunluğunda önemli gecikmeler yaşandı. En ciddi aksamalar kimyasal, plastik ve kauçuk, makine ve metal ürünleri ile elektrikli ve elektronik ürünler sektörlerinde gerçekleşti. Yeni siparişler yalnızca metalik olmayan mineral ürünler ile ana metal sanayi sektörlerinde arttı. Toplam yeni siparişlerle kıyaslandığında daha fazla sektörün yeni ihracat siparişlerinde büyüme kaydedildi.

On sektörün sekizinde istihdam artışı sağlandı. Sadece giyim ve deri ürünleri ile elektrikli ve elektronik ürünler sektörlerinde aksi yönde bir eğilim gözlendi. İstihdam artışının en hızlı gerçekleştiği sektör ağaç ve kağıt ürünleri oldu. Türk lirasındaki değerlenme trendi, sektörlerin çoğunluğunda maliyet enflasyonunun düşüş göstermesini sağladı. Özellikle makine ve metal ürünleri ile ana metal sanayi sektörlerinin maliyet enflasyonunda güçlü yavaşlamalar kaydedildi ve her iki sektörde de girdi maliyetleri bir yılı aşkın dönemin en düşük oranlarında arttı. Girdi maliyetlerindeki artışın hızlandığı tek sektör tekstil ürünleri oldu ve iplik fiyatlarında yaşandığı bildirilen artışlar bu sektörün girdi fiyatları enflasyonunu son 29 ayın en yüksek düzeyine çıkardı. Bunun yansıması olarak, nihai ürün fiyatlarında en hızlı artışın gerçekleştiği sektör de tekstil ürünleri oldu.