Acıbadem Adana Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Pakize Gizem Akgül, kanser, yüksek tansiyon, kalp ve damar hastalıkları gibi birçok ciddi hastalığa davetiye çıkaran obezitenin artık toplumsal bir sorun olduğuna dikkat çekerek, "Obezite, tedavi edilmesi gereken bir sağlık sorunudur ve etkin kilo kaybı için yeme ve yaşam şekli değişikliklerinin de kalıcı ve sürdürülebilir olması gerekir" dedi.

Ortalama vücut ağırlığına sahip erkeklerdeki yağ oranı yüzde 15-20 ve kadınlarda da yüzde 25-30 aralığında oluyor. İdeal yağ oranı ise Beden Kitle İndeksi ile hesaplanıyor. Buna göre boy uzunluğu, vücut ağırlığının karesine bölünüyor ve ortaya çıkan sonuç 25-29.9 ise kişi fazla kilolu, 30'un üzerinde obez olarak kabul ediliyor. Obezitenin tüm dünya için giderek artan bir toplum sağlığı sorunu haline geldiğini kaydeden Uzman Diyetisyen Pazike Gizem Akgül, "Çocuklarda artan internet bağımlılığı, bilgisayar ve tablet karşısında geçirilen sürenin uzaması ve pandemi nedeniyle hareketli yaşamın iyice kısıtlanması, obezite sorununu hiç olmadığı kadar büyük bir boyuta taşıdı. Çocukluk çağı obezitesi 21. yüzyılın en ciddi sağlık sorunlarından biri haline geldi. Aslında oranlar yetişkinler için de çok parlak değil. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre kadınlarda obezite sıklığı yüzde 23.9 ve erkeklerde de yüzde 15.2 düzeyinde. Yani ülkemizde her dört kadından biri ve yedi erkekten biri obez" diye konuştu.

Obeziteye yol açan beslenme hataları

Hareketsiz yaşam tarzının yanı sıra yeme alışkanlıklarındaki değişimin temel bir etmen olduğuna dikkat çeken Pakize Gizem Akgül, obeziteye neden olan beslenme hatalarını şöyle sıraladı:

• "Aşırı besin tüketmek,
• Öğün atlamak, uzun süre aç kalmak ve sonrasında aşırı yemek,
• Yemek yerken başka aktiviteler yapmak, televizyon izlemek, telefonla oynamak,
• Sofrada uzun süre oturmak,
• Sohbet ederken yemek yemek,
• Gece uyanıp atıştırmak,
• Yeterli su içmemek,
• Su yerine yüksek enerjili asitli içecekler tüketmek,
• Stresli ve sıkıntılı anlarda yemeğe yönelmek,
• Öğün aralarında çok sık atıştırmak,
• Basit karbonhidrat, rafine şeker ve yüksek yağ içeren, hızlı tüketime hazır besinleri tercih etmek,
• Akşam geç saatte yemek."

Onlarca hastalığın nedeni

Beslenme ve Diyet Uzmanı Pakize Gizem Akgül, vücutta artan yağ oranının bütün organları, hormonları, damarları olumsuz etkilediğini belirterek, "Bu da obezitenin başta kalp hastalıkları ve bazı kanser türleri olmak üzere "hipertansiyon, diyabet, insülin direnci, solunum sistemi hastalıkları, dislipidemi, metabolik sendrom, inme, safra kesesi hastalıkları" gibi sorunlara yol açması anlamına geliyor" dedi.

Ayrıca vücuttaki aşırı yağın kadınlarda polikistik over sendromuna neden olabildiğini anlatan Akgül, şunları söyledi:

"Yine kadınlarda adet dönemi bozukluğu hem kadınlarda hem erkeklerde seks hormonunu olumsuz etkilemesi gibi durumlar görülüyor. Obez çocuklarda büyüme hormonu azalıyor. Konya'da yapılan bir araştırmaya göre de obezlerdeki kronik hastalık oranı obez olmayanlara göre 1.8 kat daha fazla. Ayrıca geçen yıl yapılan bir çalışma da BKİ arttıkça diyabet sıklığının da yükseldiğine işaret ediyor. Bir de işin duygusal kısmı var. Obez hastalarda anksiyete, depresyon, sosyal damgalanma gibi psikolsosyal sorunlar yaşanıyor. Obezlerde depresyon oranının yüzde 81,3 olduğunu gösteren çalışmalar bulunuyor. Kısacası obezite yaşam kalitesini bozan, ömrü kısaltan hastalıklara neden olabiliyor."

Kalıcı tedavi için alışkanlıklar değişmeli

Tedavide temel amacın kişinin kalıcı yaşam değişikliği sağlaması olduğunu vurgulayan Akgül, "Diyetlerin, kişinin hastalıklarına, yaşına, yaşam şekline ve fiziksel aktivite durumuna göre planlanması gerekir. Yeterli ve dengeli bir beslenme ile birlikte günlük sıvı ihtiyacı da planlamalıdır. Çok düşük diyetlerden kesinlikle kaçınılmalıdır" diye konuştu. Çok düşük kalorili diyetlerin vitamin ve mineral eksikliklerine, kas kayıplarına neden olabileceğine dikkat çeken Akgül, yaşam tarzı değişikliğine neden olmayan diyetlerin uzun vadede motivasyon düşüklüğüne de neden olduğunu belirtti.

İlk hedef altı ayda yüzde 10 kilo kaybı

Obezite tedavisinde 6 aylık takip sürecinde yüzde 10'luk kilo kaybının sağlık sorunlarının önlenmesinde yarar sağladığına dikkat çeken Pakize Gizem Akgül, şunları kaydetti:

"Önemli olan nokta kişinin yaşam şeklini koruması. Araştırmalar obezite tedavisi sonrasında ancak yüzde 5'inin ulaştığı kiloyu koruduğunu gösteriyor. Düzenli fiziksel aktivite alınan enerjinin harcanmasında en etkin yöntemlerdendir. Ayrıca egzersiz yapmak kas gücünü artırır, insülin direncinin azalmasına yardımcı olur ve bel bölgesi yağlanmasını önler. İyi kolesterolün artmasını, kötü kolesterolün ve trigliserit seviyesinin düşmesini destekler. Düzenli egzersiz aynı zamanda depresyonu ve anksiyeteyi azaltarak bireylerin sosyalleşmesini sağlar, diyete uyumu kolaylaştırır. Obezite tedavisinde haftada 150 dakika orta şiddetli aerobik, fiziksel aktivite önerilmektedir."

Popüler diyetlerden uzak durun

Obezite konusunda "Bilimsel olmayan, popüler diyetlerden uzak durun" çağrısında bulunan Uzman Diyetisyen Pakize Gizem Akgül, "Artan obezite ile birlikte hızlı çözüm arayışı ile başvurulan internetteki diyetler, sağlığınız açısından tehdit oluşturabilir. Bireye özel olmayan, tek tip besinlere dayalı, pek çok bitki çayı ve ilaç içeren, karbonhidrat ve protein ayrımına dayalı, yeterli ve dengeli beslenme alışkanlıklarını benimsetmeyen diyet yöntemlerinden kaçının" dedi.