DÜZCE(İHA) – Ankara Medipol Üniversitesi Psikoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Yiğit, dünyada 36 milyon insanın HIV ile enfekte durumunda olduğunu ve her yıl 2.1 milyon yeni vaka tespit edildiğini bildirdi.

Düzce Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi'nin hayata geçirdiği Popüler Bilim Seminerlerinin 23.'sü gerçekleşti. Moderatörlüğünü Düzce Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Psikoloji Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Fatma Yaşın Tekizoğlu'nun yaptığı online seminerde Ankara Medipol Üniversitesi Psikoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Yiğit, HIV'i insan bağışıklık yetmezliği virüsü; AIDS'in gelişmesine neden olan virüs şeklinde tanımladı.

Dr. Öğr. Üyesi Yiğit, HIV'in Afrika'da daha fazla ölümlere neden olduğunu, dünyada ise 36 milyon insanın HIV ile enfekte durumunda olduğunu ve her yıl 2.1 milyon yeni vaka tespit edildiğini vurguladı.

Türkiye'de 2019 yılı itibari ile HIV virüsü bulaşan kişi sayısının 20 bin 202 olduğu, AIDS'li vaka sayısının ise bin 786 kişi olduğu bilgisini paylaşan Dr. İbrahim Yiğit, bu hastaların yüzde 80'nin erkek ve çoğunluğunun 25-29 veya 35-39 yaş aralıklarında olduğunu ifade etti.

Tedavisi ulusal sağlık sigortası kapsamında ücretsiz

Yiğit, HIV/AIDS belirtilerinin grip benzeri belirtilerle başladığını (ateş, boğaz ağrısı, deri döküntüsü, baş ağrısı, bulantı, kusma ve ishal) katılımcılarla paylaşan konuşmacı, HIV enfeksiyonu tedavi edilmezse, 10 yıl içerisinde bağışıklık sisteminin oldukça zayıfladığını söyledi. AIDS'li bir kişide; yüksek gece terlemeleri, kronik ishal, dilde veya ağızda lekeler, kuru öksürük, yorgunluk, kilo kaybı gibi birçok olguya rastlandığını açıklayan Dr. Yiğit, HIV tedavisinin ulusal sağlık sigortası kapsamında ücretsiz olarak gerçekleştirildiğini vurguladı.

Cinsel yollarla bulaşma olduğu gibi kan ve kan ürünlerinden veya hamilelik, doğum ve emzirme sırasında anneden bebeğe geçiş söz konusu olduğunu söyleyen İbrahim Yiğit, sarılma, öpme, el sıkışma, öksürük, tükürük, gözyaşı, aynı kaptan yemek yeme, ortak çatal-kaşık veya aynı tuvaleti kullanma gibi eylemlerden bulaşma olmayacağının altını çizdi.

HIV enfeksiyonunu tamamıyla ortadan kaldıracak bir tedavinin mevcut olmadığını; ancak geliştirilen ilaç tedavileriyle kandaki virüs miktarının tespit edilemeyecek bir aşamaya getirilmesinin mümkün olduğunu vurgulayan Dr. Yiğit, HIV/AIDS tedavisinin yaşam boyu sürecek bir tedavi süreci gerektirdiğini söyledi. İlaç rejiminde görülen çok küçük sapmaların bile, kandaki virüs miktarının artmasına böylece virüsün ilaca dirençli hale gelmesine ve ilacın etkinliğinin düşmesine neden olabileceğine vurgu yapan konuşmacı, herkesin HIV/AIDS tedavisini etkileyen faktörlere dikkat etmesi gerektiğini dile getirdi.

HIV/AIDS tedavisini etkileyen faktörler

HIV/AIDS tedavisini; kendini açma, psikolojik sorunlar, damgalama, fiziksel hastalıklar, sosyal destek algısı gibi faktörlerin tedavi sürecine etki edebileceğine değinen Yiğit, yaş, cinsiyet, eğitim, fakirlik, alkol/madde kullanımı, kliniğin uzaklığı, bakmakla yükümlü kişilerin varlığı ve sağlık çalışanlarına güven gibi nedenlerin de HIV tedavisine etki ettiğini vurguladı.

Damgalama, "Bireylerin sosyal değerlerini (itibar) kaybetmelerine neden olabilecek özellikleri, kimlikleri veya davranışları, kişiyi normal sıradan bir bireyden daha "kusurlu ve değersiz" bir birey olmaya indirger" algısının virüsü taşıyan kişilerde, tedavi alma isteğine olumsuz etki ettiğini dile getiren Yiğit, sadece HIV hastalarının değil, birçok türden hastalığa sahip insanların da damgalamaya maruz kaldığını ifade etti.

Damgalanmanın; kişilerin yaşam kalitesi ile fiziksel ve zihinsel sağlığına olumsuz yönde etki ettiğini söyleyen Ankara Medipol Üniversitesi Psikoloji Bölümü Dr. Öğr. Üyesi İbrahim Yiğit, damgalanma ve damgalanma korkusunun; insanların gerekli sağlık hizmetlerini daha az kullanmalarına, daha az önleyici sağlık davranışlarında bulunmalarına yol açacağını vurguladı.

Katılımcıların soruların da yanıtlayan Dr. Öğr. Üyesi İbrahim Yiğit, kendisini seminere davet edenlere ve katılımcılara teşekkür ederek sunumunu sonlandırdı.

IHA