Emekli olmak için prim gün sayısını dolduran birçok vatandaş, yaşını doldurmaması sebebiyle emekli olamıyor. Çalışan milyonlarca kişi ise nasıl daha erken emekli olabileceklerini düşünüyorlar. Bu yollardan bir tanesi de özel emeklilik, bir başka deyişle Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) olarak biliniyor. Bireysel Emeklilik Sistemi ile birçok kişi erken yaşta emekli olabiliyor. Prim ödemelerinin yanı sıra sisteme dahil olarak BES katkı payı ödeyen kişiler bu fırsattan yararlanabiliyor.

Normal şartlar altında prim gün sayısını dolduran bir kişi, erkekse 60, kadınsa da 58 yaşını doldurduğunda emeklilik hakkı kazanıyor. Bu yaşların da giderek artması bekleniyor. BES sayesinde ise bu yaş 56’ya kadar inebiliyor. 10 yıl boyunca Bireysel Emeklilik Sistemi’nde kalan bir kişi, emekli olarak devlet katkısı da dahil olacak şekilde birikimlerini alabiliyor. BES ile emekli olan kişiler yaklaşık 83 bin TL toplu ödeme alıyor.

134 Bin Kişi BES ile Emekli Oldu

Henüz yeni olarak görülen BES için önceki dönemlerde çok fazla veri bulunmuyordu. Ancak bu zamana kadar toplam 134 binden fazla kişi Bireysel Emeklilik Sistemi’nden emekli oldu. BES ile emekli olan kişilere, yatırdıkları paralar ve devlet katkısı da dahil olmak üzere toplamda 305 milyar TL tutarında ödeme yapıldı.

Bu toplam sayılara bakarak kişi başı ortalama bir hesap yapıldığında, devlet katkısı da dahil BES ile emekli olan bir kişinin aldığı ortalama tutar 83 bin TL. Ne kadar ödemem yapılacağı ise yatırılan miktara göre değişiklik gösterdiği için bu miktar 150 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Geçtiğimiz sene BES katkı payı ödemelerini yüksek yapan 600 kişi, 400 bin TL civarında ödeme alarak sistemden emekli oldular.

Bireysel Emeklilik Sistemi ile emekli olan kişilerin ne şartlarda emekli olduğuna bakıldığında şu rakamlar çıkıyor:

• 2020’de şimdiye kadarki süreçte 18 binden fazla kişi BES ile emekli oldu.
• 2019 yılından önce 85 binden fazla kişi BES ile emekli oldu. Yine 2019 yılından önce emekli olan kişiler BES’e toplamda 5.1 milyar TL ödeme yaptı. Sistemden emekli olurken de toplamda 7.3 milyar TL geri ödeme aldılar.
• 2019 yılında ise 23 bin 420 kişi BES ile emekli oldu. 2019 yılında BES’e toplamda 1.5 milyar TL katkı payı ödemesi yapıldı. Emekli olurken de bu kişiler toplamda 2.4 milyar TL ödeme aldılar.
• BES ile emekli olanlardan 20 bin civarında kişi, 10 yıl boyunca sistemde kaldıktan sonra emeklilik haklarını kazanarak ayrıldılar. 

BES Ödemeleri Nasıl Hesaplanıyor?

Bireysel Emeklilik Sistemine dahil olan kişiler, sistemde ne kadar çok kalırsa ve ne kadar yüksek oranda katkı payı yatırırlarsa, alacakları ödeme miktarı da o kadar yükseliyor. Standart emeklilik ile karşılaştırıldığında asgari ücretle 20 yıl boyunca aynı yerde çalışan bir kişi, o yerden emekli olduğunda alacağı kıdem tazminatı ortalama 60 bin TL oluyor. Emeklilik maaşı ise yine ortalama 1500-2000 TL arasında veriliyor. 

Aynı şekilde asgari ücretle çalışan bir kişinin BES üzerinden emekli olacağı şartlar hesaplandığında ise durum daha farklı gözüküyor. Aylık BES için 150 TL yatıran ve asgari ücret alan bir kişi, sistemden emekli olduğunda toplamda 190 bin TL ödeme alabiliyor.

75 Yaşın Üzerinde 2 Binden Fazla Kişi Bulunuyor

BES’ten emekli olabileceği halde sistemden ayrılmayıp ödemelerine devam eden kişiler de var. Emeklilik yaşı gelmiş ve gerekli şartları sağlamış olsalar bile ödeme imkanları bulunduğu için bazı vatandaşlar sistemden ayrılmamayı tercih ediyor. Bu kişilerin sayısı ise 100 bin kişinin üzerinde. Bu sayının ortalama yarısı 59 yaşında olan kişiler. 60-65 yaş arasında 35 bin civarında insan bu şekilde sistemde kalıyor. 75 yaşın üzerinde ise 2 bin 500 kişi BES’te ödemelerini yapmaya devam ediyor.